ประมวลการสอนรายวิชา

ภาควิชาภาษาไทยและภาษาตะวันออก คณะมนุษยศาสตร์

รหัสวิชา THE341 ชื่อวิชา FOLKLORE  จำนวนหน่วยกิต 2 

ภาคการศึกษาที่ 1/2552


           ข้อมูลเกี่ยวกับวิชา

รหัสวิชา THE341
ชื่อวิชาภาษาไทย คติชนวิทยา
ชื่อวิชาภาษาอังกฤษ FOLKLORE
ตอนที่ B01
ระดับ ปริญญาตรี

คำอธิบายรายวิชา
ศึกษาความหมายและความเป็นมาของวิชาคติชนวิทยา ประโยชน์ของการศึกษาวิชาคติชนวิทยา การศึกษาคติชนวิทยาในประเทศไทย คุณค่าของคติชนที่มีต่อสังคมไทย พลวัตทางคติชนไทย ระเบียบวิธีการรวบรวมข้อมูลภาคสนาม การจัดระเบียบข้อมูลตามวิธีการทางคติชนวิทยา ปฏิบัติภาคสนาม

ผู้สอน
  ชื่อ-สกุล อีเมล์ เวลานิสิตเข้าพบ
อาจารย์ดวงเด่น บุญปกduangden@swu.ac.th TU1330-1600
 
ห้องเรียน  -  เวลาเรียน:
01020202B จ. 10:30-12:20

วัตถุประสงค์
เพื่อศึกษาขอบข่ายและข้อมูลคติชนประเภทต่างๆ ทั้งประเภทใช้ถ้อยคำ ไม่ใช้ถ้อยคำ ประเภทมุขปาฐะ ลายลักษณ์ รวมทั้งวัฒนธรรมวัตถุ ประเพณีสังคมพื้นบ้านและการแสดงศิลปะพื้นบ้านด้วยแนวทางและทฤษฎีที่เหมาะสม และ เพื่อให้ผู้ศึกษาสามารถอธิบายและนำเสนอผลงานการศึกษาข้อมูลคติชนที่สัมพันธ์กับบุคคลและสังคม
 
การประเมินผลการเรียน
การเข้าชั้นเรียน 10% การปฏิบัติการภาคสนาม ศึกษาข้อมูลทางคติชนในพื้นที่ที่กำหนดให้ การนำเสนอข้อมูลที่ได้จากการปฏิบัติการภาคสนาม 12% การทำรายงานตามหัวข้อที่ได้รับมอบหมายและทำรายงานตามหัวข้อที่นิสิตสนใจและนำเสนอรายงาน 20% การนำเสนอทฤษฏีและแนวคิดใดแนวคิดหนึ่งตามที่ได้ศึกษามาเพื่อวิเคราะห์ข้อมูลคติชนประเภทต่างๆ 5% ล่าเรื่องที่แสดงให้เห็นถึงความคิดและความเชื่อจากประสบการณ์หรือวิถีชีวิตของผู้เล่า 3% งานประจำสัปดาห์ตามข้อที่ได้ศึกษาและ/หรือได้รับมอบหมายจากผู้สอน 20% และสอบปลายภาค 30%

เกณฑ์การพิจารณาตัดเกรด
A 80 up
B+ 75-79
B 70-74
C+ 65-69
C 60-64
D+ 55-59
D 50-54
E 49 down

เอกสารและสื่อที่ใช้ประกอบการสอน
กฤษฎา รุ่งเรือง. (2548). การวิเคราะห์คุณธรรมที่ปรากฏในบทภาพยนตร์การ์ตูน
โทรทัศน์เรื่องปลาบู่ทอง. สารนิพนธ์. กศ.ม. (ภาษาไทย). กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
จันทร์ศรี นิตยฤกษ์ (ม.ป.ป.). ความรู้เรื่องคติชนวิทยา. กรุงเทพฯ: วิทยาลัยครูธนบุรี.
จินจณา โอสถธนากร และ วนินทร หงสกุล. (2545). “ปลุกกระแสการ์ตูนไทย...ปลาบู่ทอง: สัมภาษณ์พิเศษ อรุโณชา ภานุพันธ์ แห่งบรอดคาซท์ไทย เทเลวิชั่น”. วารสารส่งเสริมการลงทุน Thailand Investment Promotion Journal. 13(7): 13-16.
จิรวัฒน์ อุตตมะกุล. (2548). พระภรรยาเจ้าและสมเด็จเจ้าฟ้าในรัชกาลที่ 5. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มติชน.
บัวผัน สุพรรณยศ (2542). คติชนวิทยา (Folklore). กรุงเทพฯ: ที พี เอ็น เพรส.
บุษบา เรืองศรี. (2547). “ปลาบู่ทองไทย: มรณมาตาเขมร: เปรียบเทียบโลกทรรศน์ของผู้เล่านิทาน”. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร. 1(2): 29- 41.
ภาณุพงศ์ อุดมศิลป์ (2549). วิชาคติชนวิทยา (Folklore). กรุงเทพฯ: ศูนย์การพิมพ์มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ภูมิจิต เรืองเดช (2542). คติชนวิทยา (Thai Folklore). บุรีรัมย์: สถาบันราชภัฏบุรีรัมย์.
ศิราพร ณ ถลาง (2548). ทฤษฎีคติชนวิทยา: วิธีวิทยาในการวิเคราะห์ตำนานนิทานพื้นบ้าน. กรุงเทพฯ: โครงการเผยแพร่ผลงานทางวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศิราพร ณ ถลาง และสุกัญญา ภัทราชัย (บรรณาธิการ 2542). คติชนกับคนไทย-ไท: รวมบทความทางด้านคติชนวิทยาในบริบททางสังคม (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เสาวลักษณ์ อนันตศานต์ (2543) ทฤษฎีคติชนและวิธีการศึกษา Folklore Theory and Teachniques. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
เสาวลักษณ์ อนันตศานต์. (2548). “การวิเคราะห์ด้านมืดของนิทานเรื่องปลาบู่ทอง”. วารสารรามคำแหง. 22 (4): 156-177 (2546). เอื้อย ผู้ตกเป็นเหยื่อความริษยา. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ธารอักษร.
อารี ถาวรเศรษฐ์ (2546). คติชนวิทยา (Folklore). กรุงเทพฯ: ศูนย์หนังสือมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา.
อรุณ ยันต์ทอง. (2531). ปลาบู่ทอง: วิเคราะห์และเปรียบเทียบ. ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม: วิทยาลัยครูเทพสตรีลพบุรี: ลพบุรี.

Anderson, Benedict (1991) Imagined Communities: reflections on the origin andspread of nationalism. London: Verso.
Eriksen, Thomas Hylland (1993) Ethnicity and nationalism: anthropological perspectives. London: Pluto Press.
Hall, Stuart (1990) ‘Cultural Identity and Diaspora’, in Rutherford, J. (ed.) Identity. London: Lawrence and Wishart.
(1992) ‘The Question of Cultural Identity’, in Hall, Stuart., Held, David and
McGrew, Tony (1992) Modernity and its future. Cambridge: Polity Press, in association with the Open University.
Taylor, Charles. (1994) ‘The Politics of Recognition’, in Gutmann, Amy (ed.),
Multiculturalism: examining the politics of recognition (pp. 25-73). New Jersey: Princeton University Press.

ตารางการเรียนการสอน
ครั้งที่
วันที่
หัวข้อ
ห้องเรียน
วิธีการสอน
ผู้สอน
หมายเหตุ
1 8 มิ.ย. 2552 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับคติชนวิทยา
ความเป็นมา ความหมาย และประเภทของ “คติชน”
01020605บรรยาย, เรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นหลักอ.ดวงเด่น บุญปก
2 15 มิ.ย. 2552 การศึกษาข้อมูลคติชนและการวิเคราะห์ข้อมูลตามแนวตะวันออกและตะวันตก 01020605บรรยาย, กรณีศึกษาอ.ดวงเด่น บุญปก
3 22 มิ.ย. 2552 แนวคิด ทฤษฏีและการวิเคราะห์ 1 01020605บรรยาย, เรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นหลักอ.ดวงเด่น บุญปก
4 29 มิ.ย. 2552 แนวคิด ทฤษฎีและการวิเคราห์ 2 01020605บรรยาย, เรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นหลักอ.ดวงเด่น บุญปก
5 13 ก.ค. 2552 การประดิษฐ์สร้างประเพณีและความทรงจำ 01020605บรรยาย, เรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นหลักอ.ดวงเด่น บุญปก
6 20 ก.ค. 2552 คติชนวิทยาภาคสนาม การเก็บข้อมูลภาคสนาม การสังเกต การมีส่วนร่วม การสัมภาษณ์ การบันทึกข้อมูล การจัดระเบียบข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล การนำเสนอ

01020605บรรยาย, เรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นหลักอ.ดวงเด่น บุญปก
7 27 ก.ค. 2552 ความเชื่อ ความหมายของความเชื่อ
เหตุแห่งความเชื่อ ประเภทของความเชื่อ การปฏิบัติ
01020605บรรยาย, กิจกรรมกลุ่มอ.ดวงเด่น บุญปก
8 3 ส.ค. 2552 ประเพณีส่วนบุคคล ประเพณีส่วนรวม และ พิธีกรรม ประเพณีท้องถิ่นภาคต่างๆ
01020605ฝึกปฏิบัติ, เรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นหลักอ.ดวงเด่น บุญปก
9 10 ส.ค. 2552 เพลงพื้นบ้าน เพลงชาวบ้าน เพลงประกอบการละเล่น เพลงกล่อมเด็ก บทกล่อมเด็ก ปลอบเด็ก บทปลอบเด็กตามเค้านิทาน เพลงประกอบการละเล่นของเด็ก เพลงไทย
01020605บรรยาย, กิจกรรมกลุ่มอ.ดวงเด่น บุญปก
10 17 ส.ค. 2552 งานศิลป์ งานฝีมือ 01020605ฝึกปฏิบัติ, กิจกรรมกลุ่มอ.ดวงเด่น บุญปก
11 24 ส.ค. 2552 คำกล่าว ปริศนา คำทาย ผะหมี ผญา สำนวน สุภาษิต คำพังเพย คำขวัญ บททำขวัญ ฯลฯ
01020605บรรยาย, กิจกรรมกลุ่มอ.ดวงเด่น บุญปก
12 31 ส.ค. 2552 เรื่องเล่าขานตำนานนิทานไทย 1 01020605บรรยาย, กิจกรรมกลุ่ม, สัมมนาอ.ดวงเด่น บุญปก
13 7 ก.ย. 2552 เรื่องเล่าขานตำนานนิทานไทย 2 01020605บรรยาย, กิจกรรมกลุ่ม, สัมมนาอ.ดวงเด่น บุญปก
14 14 ก.ย. 2552 มอง “คน” และ “สังคม” ผ่านแว่นคติชน 01020605ฝึกปฏิบัติ, กิจกรรมกลุ่ม, กรณีศึกษาอ.ดวงเด่น บุญปก
15 21 ก.ย. 2552 Presentation 01020202Bฝึกปฏิบัติอ.ดวงเด่น บุญปก
16 28 ก.ย. 2552 ประมวลความรอบรู้ 01020605ฝึกปฏิบัติอ.ดวงเด่น บุญปก
17 5 ต.ค. 2552 การทดสอบประมวลความรอบรู้วิชาคติชนวิทยา 01020202Bสอบปลายภาคอ.ดวงเด่น บุญปก
  
 
หมายเหตุการเปลี่ยนแปลง
-